Gouda, steunpost achter de linie
Op het eerste gezicht hebben Gouda en de Oude Hollandse Waterlinie weinig met elkaar te maken. Geen vestingwerken, geen belegeringen en geen verhalen over binnentrekkende Fransen. Toch is niets minder waar!
De Oude Hollandse Waterlinie maakte van Gouda een grensstad. Nabije Hollandse steden als Woerden en Oudewater werden in de zomer van 1672 wél door het Franse leger bezet. Militaire posten blokkeerden de enige oost-west passages door het veenlandschap, zoals bij Nieuwerbrug, Schoonhoven en de Goejanverwellesluis in Hekendorp. Goudse schutters verdedigden deze belangrijke post aan de Goejanverwellesluis op een van de smalste delen van de waterlinie. Ondertussen draaiden Goudse sluizen overuren om voldoende water in te laten zodat inundaties ten noorden van de Oude Rijn tot stand konden komen. Goudse burgers boden onderdak aan duizenden soldaten van het Staatse leger, en het Goudse gasthuis deed dienst als ziekenhuis waar honderden soldaten werden verzorgd.
Gouwenaar Hiëronymus van Beverningk was als topdiplomaat en adviseur van stadhouder Willem III nauw betrokken bij de politieke crisis die in het Rampjaar ontstond. Van Beverningk onderhield goede contacten in binnen- en buitenland. Hij bemiddelde tussen de waterschappen, steunde de stadsregering van Gouda toen deze door boze boeren werd belaagd - en zelfs gegijzeld - en ook bezocht hij namens de Republiek de vorsten van Spanje en Frankrijk. Zijn imposante grafkapel in de Goudse Sint-Janskerk is een blijvende herinnering aan deze belangrijke Gouwenaar
Bron: Sander Enderick