Willem III op de Markt

De kapitein-generaal op bezoek in Gouda

Sander Enderink | Het lijkt nu een winkelpand zoals er aan de Markt velen zijn, maar in voormalige herenlogement ‘het Herthuis’ hebben zich bijzondere taferelen afgespeeld. Hier ontvingen de stadsbestuurders gasten van buiten de stad, waardoor het gebouw bezocht is door een lange lijst van opmerkelijke figuren. Zo ook op 30 juni 1672 – midden in het Rampjaar.

Al enkele dagen was er onrust in de stad geweest. Boze burgers en oproerkraaiers uit Dordrecht wisten precies wie er schuldig was aan de Franse invasie, de slechte landsverdediging en de rampzalige gevolgen van beiden: de regenten die de 21-jarige prins van Oranje buiten de politiek hadden willen houden. De oplossing lag dan ook voor de hand. Willem III moest worden benoemd tot stadhouder en méér invloed krijgen op militaire en politieke zaken.  In deze onrustige tijden besloot het stadsbestuur om Willem III uit te nodigen voor een bezoek aan Gouda. Zo wilde het de bevolking geruststellen en het vertrouwen in de regenten herstellen. Maar zij wisten dat hier iets tegenover moest staan. Gouda beloofde daarom om zijn benoeming tot stadhouder te zullen steunen.

Het stadsbestuur verzamelde zich ’s middags bij de Kleiwegpoort om Willem III te verwelkomen. Hij was vanuit het legerkamp achter de Oude Hollandse Waterlinie bij Bodegraven naar Gouda gekomen. Daar werd het vooraf vastgestelde draaiboek afgespeeld. Willem III verklaarde vertrouwen te hebben in de regenten, en vertelde dat zij hem hadden toegezegd zijn benoeming tot stadhouder te steunen. Vervolgens trokken Willem III en het stadsbestuur door een haag van bewapende burgers naar de Markt. In ‘het Herthuis’ werd rijkelijk gegeten om te nieuwe verstandhouding tussen Gouda en Willem III te markeren.