Terug naar het overzicht
Door: Loek Hekses 20 december 2018

Thema's


Plaatsen

De Molenviergang Aarlanderveen

Bij knooppunt 01 gaan we rechtsaf om via de Achtermiddenweg naar knooppunt 54 aan de Ziendeweg in Nieuwkoop te rijden. We hadden ze al van ver vanaf de Treinweg gezien: de fameuze Molenviergang van Aarlanderveen. Het traject over de Achtermiddenweg leidt ons langs drie van de vier molens. Kort nadat we Achtermiddenweg zijn ingereden, staat op een klein parkeerterrein een infopaneel met bijzonderheden over de Molenviergang en over de afwisselende fauna en flora in dit gebied.

De drie molens die in rechte lijn in de richting van de Oude Rijn zijn geplaatst, dateren van het einde van de 18de eeuw. De vierde molen, de Putmolen, even voorbij het zojuist gepasseerde knooppunt 01 in de richting van de bebouwde kom van Aarlanderveen, is van later datum: het eerste kwart van de 19de eeuw. Deze molen is gebouwd toen bleek dat de drie eerder gebouwde molens de bemaling van de polder niet aan konden en het deel van de polder waarin de Putmolen nu staat, voortdurend onder water stond.

Met de ‘getrapte’ bemaling wordt het water bijna vijf meter omhoog gebracht, richting Oude Rijn. De vier molens zijn zogeheten grondzeilers, op een stenen voet en voorzien van een achtkante, met riet bedekte opbouw. Als er onvoldoende wind is, of als er sprake is van een technisch mankement, kan de molenaar terugvallen op een elektrisch aangedreven hulpgemaal naast de molens.

De ’peilmolenaar’, de dirigent van de bemaling, zetelt in de Ondermolen, de dichtst bij staande molen van de reeks van drie die in elkaars verlengde staan. De andere molens zijn de Midden- en Bovenmolen. De drie molens staan in het deel van de polder dat tussen de 3.4 en 4.0 meter onder NAP ligt.

Auteur Loek Hekses
©2016 Niets van deze tekst mag geheel of gedeeltelijk vermenigvuldigd of gepubliceerd worden zonder toestemming van de auteur.